Bij finale kwijting van schulden is het zo dat je schuldenvrij bent na afloop van de schuldregeling. Dit houdt in dat je de schuldhulpverlening in gaat. Dit kan zowel in een vrijwillig traject als in een wettelijk traject. In beide gevallen neemt een derde partij contact op met de schuldeisers. Deze probeert een betalingsregeling te treffen met de tegenpartijen. De bedoeling is in beide gevallen dat je na drie jaar schuldenvrij bent.
De derde partij kijkt naar hetgeen haalbaar is en neemt hiermee contact op met de schuldeisers. Het is mogelijk dat het niet reëel is om te verwachten dat je alle schulden afbetaald krijgt in de drie jaar. In dat geval stellen ze voor aan de schuldeisers om met een lager bedrag genoegen te nemen, een bepaald percentage van de gehele schuld. De schuldeisers gaan er dan akkoord mee dat dit lager bedrag van de schuld wordt afbetaald en dat het overige bedrag van deze schuld wordt kwijtgescholden. Dit kan alleen wanneer beide partijen hiermee akkoord gaan. Het Centraal Justitieel Incassobureau en de Dienst Uitvoering Onderwijs gaan nooit akkoord met kwijting schulden. Bij deze organisaties zal je de schulden dus gewoon volledig af moeten betalen.
Verschil vrijwillige schuldhulpsanering en wettelijke schuldhulpsanering
Bij de wettelijke schuldhulpsanering wordt het schuldbedrag in één keer uitbetaald aan de schuldeisers. Je schuld wordt voor drie jaar ondergebracht bij een kredietverstrekker zodat je nog maar met één schuldeiser te maken hebt. Bij de vrijwillige schuldsanering (minnelijke regeling) wordt de schuld in termijnen terugbetaald. Iedere maand krijgen de schuldeisers een deel van het verschuldigde bedrag terug, tot het termijn van drie jaar is verstreken. Wanneer je in die drie jaar niet aan je maandelijkse termijn voldoet, staat het de schuldeiser vrij om de regeling ongedaan te maken. Jij hebt je niet aan jouw deel van de afspraak gehouden, dus zij zijn niet meer verplicht om zich aan hun deel van de overeenkomst te houden. Zij kunnen dus besluiten om je geen finale kwijting meer te verlenen en het hele bedrag terugeisen.
Welke schuldeisers komen als eerste in aanmerking voor een verzoek finale kwijting?
Wanneer je veel verschillende schuldeisers hebt komen de concurrerende schulden als eerste in aanmerking voor finale kwijting. Dit zijn de postorderbedrijven en het rood staat bij de bank. Wanneer er ook sprake is van preferente schulden (huurders, hypotheek, verzekeringen, energiebedrijven, sociale dienst, justitie, belastingen) nemen ze snel genoegen met slechts een deel van het schuldbedrag onder het motto “ Liever iets dan niets”. Schulden bij overheidsinstellingen gaan altijd voor. Deze komen vaak niet in aanmerking voor kwijting, maar onder bepaalde omstandigheden is het wel mogelijk om gedeeltelijke kwijtschelding te krijgen van de energiemaatschappij, de woningbouwvereniging of de verzekeringsmaatschappij.
Zowel tijdens het traject van de wettelijke schuldhulpsanering als tijdens het traject van de minnelijke schikking leef je als schuldenaar van een absoluut bestaansminimum. De overige inkomsten gaan naar de schuldeisers. Zo ben je na 36 maanden (dus 3 jaar) wel volledig schuldenvrij en kan je weer met een schone lei beginnen.
Zelf schulden regelen
Wanneer je zelf betalingsafspraken met schuldeisers wil treffen is het belangrijk om goed te communiceren. Je zal openheid van zaken moeten geven en al je schulden op tafel moeten leggen. Ook zal je inzage moeten geven in je inkomsten en de schuldeisers een betalingsvoorstel moeten doen. Ook hier kan je dan het beste een termijn van drie jaar aanhouden, waarin je alle schulden terugbetaald wil hebben. Sommige schuldeisers zullen op deze wijze akkoord gaan met finale kwijting, maar met hulp van een schuldhulpverleningstraject sta je wat dat betreft sterker. De wachttijden voor een schuldhulpverleningstraject verschillen per gemeente en kunnen variëren van geen wachttijd tot wel 16 maanden.